Srpska pravoslavna crkva i vernici danas obeležavaju Krstovdan – dan strogog posta koji se slavi uoči Bogojavljenja. Krstovdan mnogi Srbi slave i kao svoju krsnu slavu.
Prema predanju, prvi koji su primili hrišćansku veru i prve pouke nove vere pominju se kao katihumeni ili – oglašeni, dok je u srpskoj crkvi i narodu dan krštenja prvih hrišćana poznat kao – Zimski Krstovdan. Praznik se vezuje za svetkovanje Bogojavljenja, praznika Krštenja Isusa Hrista, kao i za dan posvećen svetom Jovanu Krstitelju, koji ga je krstio u reci Jordanu.
Praznuju se, zapravo, dva događaja, u vezi s Časnim krstom – pronalazak Časnog krsta na Golgoti i povratak iz Persije u Jerusalim. Zimski Krstovdan prethodi sledećem velikom prazniku, Bogojavljenju, kao i prekosutrašnjem Svetom Jovanu – Jovanjdanu, koji su u crkvenom kalendaru upisani crvenim slovom.
Prema narodnim običajima na Krstovdan valja da se opere sav veš i očisti kuća.Posti se strogo, prvi put posle Božića, jer je do ovog dana bilo razrešenje zbog velikog praznika. Zato je u srpskom narodu ostala izreka: „Ko se krstom krsti, taj Krstovdan posti“. Koji vetar duva na Krstovdan, veruje se, taj će najčešće duvati tokom godine. U Sremu se govorilo da se ovoga dana vetrovi krste, duvaju jedan drugome u susret, pa koji nadjača.
U dvanaest dana, počinjući od Božića, zaključno s Krstovdanom, ogleda se dvanaest meseci godine koja dolazi, pa kakvo je vreme kog dana takvo će biti u mesecu koji tom danu odgovara po redosledu. Na Krstovdan su se, prenose hroničari, jeli ostaci badnjedanskog pasulja i – spremane su pihtije, ali su ih, kako je Krstovdan posni dan, jeli sutradan, na Bogojavljenje.
U našem narodu se veruje da na Krstovdan treba iskopati rupe za sađenje voćaka, kako bi im se grane što više razgranale. Na ovaj dan ljudi u crkvi osveštavaju bosiljak, grožđe, žito i jabuke. Taj osveštani bosiljak drži se sa ikonom i on se kasnije služi za razna isceljenja.
Prema predanju, u Bogojavljenskoj noći otvara se nebo i veruje se da se svaka želja može ispuniti. Tačno u ponoć treba pogledati u nebo i zamisliti želju.
